Nếu phát hiện có cháy ở trên tàu, cần lập tức xem xét. Nếu thấy có thể nhanh chóng dập tắt được lửa thì áp dụng ngay các biện pháp cương quyết dập tắt lửa. Nếu là các vật cục bộ phát cháy, lửa sẽ lan tràn thì ném vật bị cháy xuống nước. Nếu thấy sử dụng các phương pháp dập lửa đơn giản không có hiệu quả thì đóng ngay cửa khoang bén lửa, rồi kêu lớn “Cháy!” thông báo cho mọi người trên tàu biết. Nếu trên tàu có các thiết bị cứu hỏa tự động hay có dụng cụ cứu hỏa thì lập tức khởi động hệ thống PCCC hay sử dụng dụng cụ cứu hỏa để dập lửa.
+ Nếu dưới boong phát hỏa thì mọi người cần lập tức rút lên trên boong rồi đóng cửa khoang lại để chặn không khí lọt vào khoang. + Nếu lửa cháy, một mặt tìm cách ngăn chặn ngọn lửa, một mặt tổ chức mọi người mang vật dễ cháy đi. Nếu không có chỗ nào để mang đến thì ném xuống biển. + Nếu tàu phát hỏa ở trên biển cách xa bờ, liệu thấy không cách gì khống chế ngọn lửa thì cần phát ngay tín hiệu cấp cứu, đồng thời tổ chức một nhóm hành khách thanh niên khỏe mạnh và thuyền viên cùng cứu hỏa. Cố gắng làm chậm ngọn lửa lan tỏa, hướng dẫn người già, trẻ nhỏ, người bệnh tật thoát hiểm có trật tự, đến nơi an toàn, chờ cứu viện. + Nếu ngọn lửa đã được khống chế, vẫn cần dội nước, triệt để cắt đứt nguồn lửa để tránh tro tàn cháy lại. + Nếu là tàu thuyền chạy máy loại nhỏ thì ngừng ngay động cơ lại. Tàu thuyền loại lớn, khi không có cách gì khống chế ngọn lửa được cũng cần dừng động cơ lại, ngừng cung cấp nhiên liệu rồi thả neo. + Nếu tàu thuyền phát hỏa ở cảng hay trên hải đạo tàu thuyền tấp nập qua lại thì chạy tàu rời xa các tàu khác. Ngoại trừ tàu cứu hỏa và tàu cứu viện ra, các tàu khác không được cập sát mạn tàu bị cháy. + Khi thả bè cứu sinh phải để người già yếu, bệnh tật xuống nước trước. Mỗi bè cứu sinh cần có một – hai người khỏe mạnh để ứng phó các sự cố bất trắc. + Nếu thế lửa quá mạnh, tàu chìm dần hay có thể nổ bất cứ lúc nào thì mặc áo cứu sinh, bỏ tàu nhảy xuống biển. + Trong quá trình cứu hỏa, nếu cơ thể bén lửa, biết bơi thì nhảy xuống biển nhưng không được rời xa con thuyền gặp nạn để dễ được ứng cứu.